Innoveren in de ouderen(zorg)markt is spannend, leuk en leerzaam. Sinds 2006 ben ik als founder, bedenker, adviseur of begeleider betrokken bij tal van innovaties en startups voor ouderen en senioren. Ik mocht onlangs voor een coalitie van zorgpartijen mijn ‘innovatielessen uit 12,5 jaar praktijk’ te delen.
1. Think big, start small, move fast
Het mantra van Google is inmiddels geleend door velen. Grote plannen vragen (bijna) altijd een klein begin. Zo kun je snel leren van fouten om tijdig bij te sturen. Ga sowieso altijd verstandig om met een startbudget en overweeg een MVP (Minimum Viable Product).
2. Er is een ondernemer nodig
De kartrekker. Met een heilig geloof in het slagen van de innovatie. Iemand die door blijft gaan als anderen het opgeven. Die de visie en missie kan uitdragen. Die waar nodig voor de troepen uitloopt en vooral de moeilijke keuzes maakt.
3. Succes van innovatie hangt vooral af van mensen
Met mensen bedoel ik niet alleen de ondernemer. Ook zijn team, de klanten en andere belangrijke stakeholders. Zij moeten erin geloven. En zorgen zo voor draagvlak en vraag.
Zij moeten durven. Ook durven falen. Zij moeten in zichzelf geloven. Dat ze het kunnen. Zij moeten flexibel zijn. Over de eigen schaduw kunnen stappen. Accepteren dat het soms 2 stappen vooruit, 1 terug is.
4. Zorg dat alle relevante partijen betrokken zijn
Allianties vormen. Het liefst vanaf het eerste moment. Bijv. om het businessmodel te kunnen bepalen. Het komt vaak voor dat een businesscase later mank gaat en een innovatie mislukt. Vooral ook bij maatschappelijk innoveren. Op tijd iedereen betrekken kan daarnaast voorkomen dat op meerdere plekken hetzelfde wordt ontwikkeld
5. Is er vraag?
Klinkt zo logisch. Een behoefte is niet altijd vraag of leidt daartoe. Zo kan ‘technology’ push ontstaan. Het is de kunst om grote trends te vertalen naar wat leeft op klant/mens/gebruikersniveau.
6. Kies de ideale positie
Ook hier: bij voorkeur vooraf. Waar wil je staan? In de markt. Zoals Sandd dat ooit deed t.o.v. PostNL: “het op één na beste postbedrijf”. Maar ook t.o.v. de concurrentie (de beste, grootste, snelste, meest klantvriendelijke). Of qua proces. Wil je een innovatie zelf ontwikkelen, of met een ander meedoen? Wat is jouw onderscheidend vermogen?
7. Het lukt niet altijd, dat vraagt ook om innovatie
Ze zeggen dat 90-95% mislukt. Goed om dus altijd in het achterhoofd te houden dat het kan mislukken. Ook dat kan om innovatie vragen. In zorg kan het systeem remmend werken. Kun je wellicht om het systeem heen? Een businessmodel lijkt soms onvindbaar. Verzin dan een list. En goed om altijd te beseffen dat innovatie maar zelden echt disruptief is. Soms zit innovatie in hele kleine dingen.
8. Visie en doel bepalen
Heb een visie. Het liefst een eenvoudige. Waar mensen in kunnen geloven en die een belofte in zich hebben. Ik heb ooit een quote uit Encarta ‘98 onthouden van Bill Gates: “Microsoft is opgericht vanuit mijn visie op een personal computer. In ieder huis, op ieder bureau. We zijn nooit van die visie afgeweken.” Een visie alleen is vaak niet genoeg. Bepaal ook de stip aan de horizon. Zo’n eindpunt maakt de weg erheen makkelijker.
